Po raz pierwszy udało się zaobserwować atmosferę egzoplanety w trzech wymiarach
19 lutego 2025, 13:09Po raz pierwszy przeprowadzono trójwymiarowe obserwacje atmosfery planety pozasłonecznej. Dokonał tego międzynarodowy zespół złożony z naukowców ze Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, Chile, Kanady, Szwecji, USA i Portugalii wykorzystując wszystkie cztery duże teleskopy tworzące Very Large Telescope (VLT) Europejskiego Obserwatorium Południowego. Celem badań był ultragorący jowisz WASP-121b, położony 900 lat świetlnych od Ziemi w Gwiazdozbiorze Rufy. Znajduje się tak blisko gwiazdy, że obiega ją w 30 godzin.
Gigapikselowe "cyfrówki" w obronie Ziemi
25 listopada 2008, 13:38Już w grudniu rozpoczną prace pierwsze elementy teleskopu wyposażonego w aparaty fotograficzne o gigantycznej rozdzielczości 1,5 gigapiksela. W ramach projektu Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System (Pan-STARRS) powstają cztery teleskopy, które z Hawajów będą śledziły asteroidy i inne zbliżające się do Ziemi obiekty.
Stan redox kluczem do barw godowych samców ważek
11 lipca 2012, 14:07Zmianę ubarwienia samców ważek z żółtawego na żywy czerwony można wyjaśnić stanami redox ommochromów (in. ommatyn), czyli barwników kutykuli. Stosunek zredukowanych do niezredukowanych form pigmentów jest u dojrzałych - czerwonych - samców o wiele wyższy niż u samic czy niedojrzałych płciowo samców.
Sól stołowa w... dysku protoplanetarnym
8 lutego 2019, 12:04W dysku otaczającym masywną młodą gwiazdę znajdującą się w odległości 1500 lat świetlnych od Ziemi znaleziono... sól stołową. Po raz pierwszy związek ten odkryto wokół młodej gwiazdy. Sól obserwowano wcześniej jedynie w atmosferach starych, umierających gwiazd.
Skrzela nie do oddychania
20 stycznia 2010, 10:03Odruchowo odpowiadamy, że skrzela ryb pojawiły się w toku ewolucji, by umożliwić im oddychanie. Czy jednak na pewno? I czy tylko? Peter Rombough, biolog z Uniwersytetu w Manitobie, twierdzi, że natura stworzyła je, by umożliwić rybom utrzymywanie chemicznej równowagi ze środowiskiem (Proceedings of the Royal Society B).
Dzięki mikroplazmie powstaje czulszy test do diagnozowania zawału
16 stycznia 2015, 13:52Zespół z New York University Polytechnic i Uniwersytetu w Pekinie pracuje nad immunochromatograficznym testem paskowym z koloidalnym złotem do wykrywania troponiny sercowej I (ang. cardiac troponin I, cTnI). Nowy pasek testowy wykorzystuje nanocząstki złota (ang. gold nanoparticles, AuNPs) generowane dzięki mikroplazmie i wykazuje o wiele wyższą wrażliwość niż tradycyjne testy kasetowe.
Zmniejszenie ilości cukru w żywności może uratować setki tysięcy ludzi
6 września 2021, 09:20Można ocalić życie setek tysięcy ludzi, a liczbę zachorowań zmniejszyć o kilka milionów, zmniejszając ilość cukru w sprzedawanej żywności – czytamy na łamach pisma Circulation. Jeśli zmniejszymy ilość cukru o 20% w pakowanej żywności i o 40% w napojach, to w ciągu życia jednego dorosłego pokolenia w USA liczba takich zdarzeń jak ataki serca czy udary zmniejszy się o 2,48 miliona przypadków.
10 sekund wiecznego ruchu
5 grudnia 2007, 00:57Choć NIST (National Institute of Standards and Technology) oraz Joint Quantum Institute z University of Maryland to organizacje znane i poważane w świecie nauki, nie przeszkodziło im to w zbudowaniu... perpetuum mobile. Jednak zamiast dziwacznej maszyny, zaprezentowano aparaturę, której centralnym elementem jest tzw. kondensat Bosego-Einsteina.
Mikrorobaki do ciągłego monitoringu
18 lutego 2011, 16:52Badacze z MIT i Northeastern University opracowali nowy system monitorowania wskaźników biomedycznych, np. poziomu sodu lub glukozy we krwi. Tworzą go wąskie i długie mikrocząstki, które w przyszłości będzie można wszczepiać w okolicach naczyń krwionośnych czy do narządów. Dzięki temu diabetycy odczytają np. stężenie cukru, spoglądając na określony wycinek skóry, a leki dotrą dokładnie tam, gdzie trzeba.
Bezsenność podwyższa poziom beta-amyloidu
28 grudnia 2017, 14:45Mózg aktywny w czasie bezsennej nocy wytwarza więcej beta-amyloidu, niż system sprzątający jest w stanie usunąć. Na dłuższą metę może to prowadzić do uruchomienia sekwencji zmian, które kończą się demencją.
